**Sprejët dhe produkte të pastrimit: një rrezik i fshehur për shëndetin**
Studiues norvegjë kanë zbuluar se përdorimi i vazhdueshëm i sprejëve dhe produkteve të pastrimit në shtëpi apo në vendin e punës mund të dëmtojë seriozisht mushkëritë, veçanërisht tek gratë. Studimi i tyre, i cili zgjati 20 vjet dhe përfshiu mijëra të rritur, tregoi se ekspozimi i shpeshtë ndaj kimikateve të pastrimit shkakton dëmtime të përhershme në sistemin e frymëmarrjes, rrit rrezikun për astmë dhe përshpejton rënien e funksionit të mushkërive.
“Këto janë të dhëna jashtëzakonisht serioze”, theksuan studiuesit. “Përdorimi i vazhdueshëm i sprejëve dhe produkteve agresive të pastrimit shkakton acarim kronik të rrugëve të frymëmarrjes dhe një rënie të vëllimit të mushkërive.”
Rezultatet treguan se gratë janë veçanërisht në rrezik, ndërkohë që një rënie e ngjashme e funksionit të mushkërive nuk u vu re tek burrat. Kjo mund t’i atribuohet ekspozimit më të madh të grave ndaj këtyre produkteve, si dhe diferencave të mundshme biologjike.
Produktet e pastrimit shpesh përmbajnë kimikate të ashpra, si amoniaku, klori, etanolamina dhe komponime të amonit kuaternar. Këto substanca mund të shkaktojnë inflamacion kronik të traktit respirator, dëmtime të qelizave që mbulojnë rrugët e frymëmarrjes, si dhe të ulin ndjeshëm kapacitetin pulmonar apo të nxisin reaksione alergjike.
Thithja e aerosoleve që çlirohen gjatë pastrimit e shton edhe më tej ekspozimin ndaj këtyre substancave të dëmshme.
Ekspertët shpjegojnë se gratë, në përgjithësi, i përdorin më shpesh dhe për periudha më të gjata këto produkte, sidomos në ambientet shtëpiake. Përveç kësaj, faktorë të mundshëm hormonalë apo anatomikë, si dallimet në madhësinë e rrugëve të frymëmarrjes mund të ndikojnë në ndjeshmërinë më të madhe të grave ndaj kimikateve.
Duke u bazuar në këto gjetje, studiuesit rekomandojnë përdorimin e alternativave më të sigurta dhe natyrale, si uthulla, soda e bukës dhe produkte ekologjike të pastrimit. Gjithashtu, këshillohet të kufizohet përdorimi i sprejve në ambientet e mbyllura dhe të ajrosen hapësirat gjatë dhe pas pastrimit. Në rastet kur përdoren substanca të forta, rekomandohet përdorimi i maskave mbrojtëse.
Përtej rekomandimeve për konsumatorët, ekspertët u bëjnë thirrje edhe prodhuesve që të etiketojnë të gjithë përbërësit në paketim dhe që përdorimi i kimikateve veçanërisht të rrezikshme të kufizohet ose ndalohet plotësisht.
“Ky studim dëshmon edhe një herë se detyrat e përditshme, si pastrimi, mund të kenë ndikim të drejtpërdrejtë në shëndetin afatgjatë. Është koha që pastrimi të mos përbëjë më rrezik për shëndetin”, përfunduan studiuesit.
